Leave no trace to zbiór 7 zasad, które są podstawą outdoorowej etykiety. Idea powstała w latach 60. w Stanach Zjednoczonych – Amerykanie oszaleli wówczas na punkcie rekreacji w terenie, a parki narodowe przeżywały prawdziwe oblężenia. Aby chronić naturę przed zadeptaniem i zniszczeniem, sformułowano zbiór zasad, które podpowiadały turystom, jak się zachowywać, żeby nie wpływać negatywnie na środowisko naturalne. Filozofia Leave no trace (w dosłownym tłumaczeniu „nie zostawiaj śladów”) szybko zyskała na popularności również w innych zakątkach świata. Na czym konkretnie polega? Przedstawiamy 7 zasad odpowiedzialnej turystyki!
1. Zaplanuj wyprawę i bądź do niej przygotowany
Zasada numer 1 jest nie tylko punktem wyjścia do każdej kolejnej, ale też podstawą bezpiecznego i odpowiedzialnego poruszania się po górach. Nawet do jednodniowego wypadu trzeba się odpowiednio przygotować – zaplanować trasę, obliczyć czas przejścia, sprawdzić pogodę, przyszykować prowiant, pomyśleć nad ubraniem i ekwipunkiem.
Dzięki dobremu przygotowaniu wędrówka będzie przyjemniejsza, bezpieczniejsza i lżejsza, a także przyjaźniejsza dla środowiska. Jeśli weźmiesz ze sobą odpowiednią ilość wody, nie będziesz musiał jej kupować w schronisku czy przydrożnym sklepie – zawsze to jedna butelka mniej (i lżej dla Ziemi). Inny przykład to paliwo do gotowania posiłków na biwaku. Jeśli Ci go zabraknie, prawdopodobnie będziesz ratować się rozpalaniem ogniska. A to z całą pewnością pozostawi po Tobie ślad – czarny, wypalony na ziemi krąg nie zniknie szybko. Ogniska możesz za to rozpalać w wyznaczonych, odpowiednio przygotowanych do tego miejscach.
2. Nie schodź ze szlaku i rozbijaj obóz w udostępnionych do tego miejscach
Trzymając się szlaku, unikniesz zadeptywania roślinności i płoszenia zwierząt. W niektórych miejscach ważne będzie jednak nie tylko to, którędy się chodzi, ale też jak się chodzi. Na wąskich ścieżkach należy poruszać się gęsiego, zachowując odstępy, aby nie obciążać za mocno gleby. Zbyt intensywny ruch turystyczny bywa niszczący. Jeśli dany obszar „zadeptuje” duża liczba ludzi, ziemia traci swoje naturalne zdolności regeneracji. Następuje wtedy ogołocenie jej z roślin i odsłonięcie nagiej gleby, co prowadzi do erozji, czyli niszczenia powierzchni terenu przez wywiewanie i wymywanie z niej ziemi.
Zawsze staraj się też korzystać z miejsc przeznaczonych do biwakowania. Pamiętaj, że najlepszym miejscem na nocleg jest to, którego nie musisz przygotowywać. W miarę możliwości szukaj wiat turystycznych i pól namiotowych, rozbijaj się na udostępnionym przez schronisko terenie. Miejsce pod namiot wybieraj tak, by w jak najmniejszym stopniu wpływać na otoczenie – nie niszczyć roślinności, nie naruszać gleby i nie płoszyć zwierząt. Zachowaj też odpowiedni, przynajmniej 50-metrowy dystans od cieków, aby chronić ich brzegi. Jeśli rozwieszasz hamak między drzewami, używaj szerokich taśm lub ochraniaczy – korzystanie z cienkich linek może skrócić życie drzew o ponad 50 lat!
3. Zabierz swoje śmieci
Wszystko, co wniosłeś ze sobą na górę, zabierz na dół. Tyczy się to również odpadów organicznych – skórka po bananie na większych wysokościach może rozkładać się nawet kilka lat. Liczbę śmieci możesz ograniczyć już na etapie przygotowania do wyprawy. Zamiast za każdym razem kupować wodę w plastikowych butelkach, zainwestuj w bidon albo butelkę z filtrem. Kanapki pakuj do papieru śniadaniowego czy wielorazowych opakowań, a nie folii aluminiowej. Każda drobna zmiana w zakresie ekologii to zmiana na plus!
Jednak pisząc o odpadach organicznych, mamy na myśli również to, co zostawia… ludzki organizm. Z toalety najlepiej korzystać w schronisku lub bacówce. Jeśli wędrujesz z dala od jakiejkolwiek cywilizacji, pamiętaj, aby zabrać ze sobą saperkę. Nieczystości należy zakopać w dołku o głębokości minimum 15 cm. Można do niego wrzucić również papier toaletowy czy chusteczkę, jednak chusteczki nawilżane i inne artykuły higieniczne bezwzględnie trzeba zabrać ze sobą.
4. Zostaw teren takim, jakim go zastajesz
Nieingerowanie w kształt terenu, po jakim się wędruje, to główna zasada Leave no trace. Do takich szkodliwych ingerencji można zaliczyć nie tylko zostawianie śmieci, ale też niszczenie trujących grzybów, zrywanie kwiatów, łamanie gałęzi czy zabieranie ze sobą wyjątkowo ciekawych kamieni. Najlepszą pamiątką z podróży niech będą zdjęcia i wspomnienia.
5. Uważnie z ogniem!
Jeśli chcesz w pełni trzymać się zasad Leave no trace, gotuj na kuchence turystycznej i w ogóle nie rozpalaj ogniska – a już na pewno nie po to, aby umilić sobie wieczór pod namiotem. Jeżeli musisz rozniecić ogień, staraj się skorzystać z istniejącego już paleniska lub twórz jak najmniejsze. Zawsze wypalaj ognisko do końca, nie pozostawiaj niespalonego drewna czy żarzących się węgli. Na koniec rozproś zimne popioły.
6. Szanuj dziką przyrodę
Pamiętaj, że las czy góry to dom dzikich zwierząt, w którym Ty jesteś jedynie gościem. Staraj się ich nie płoszyć – nie hałasuj, nie schodź ze szlaku i, w miarę możliwości, nie wędruj po zmroku. Noc to pora naturalnej aktywności wielu gatunków i zakłócanie ich spokoju może utrudniać im przemieszczanie się i żerowanie.
Jeśli na górskie wędrówki zabierasz psa, nigdy nie spuszczaj go ze smyczy. Nie dokarmiaj też dzikich zwierząt. Nawet przypadkowo – nocując w namiocie, zabezpieczaj prowiant tak, aby nie mogły się nim poczęstować. Jeżeli spotkasz na swojej drodze jakieś zwierzę, nie podchodź i staraj się po cichu wycofać.
7. Pamiętaj o innych
Zasady Leave no trace to również szacunek dla innych turystów. Mijając na szlaku wędrowców, pozdrawiaj ich uśmiechem i krótkim „Cześć” – to piękna tradycja i warto ją zachowywać. W czasie maszerowania pamiętaj też o zasadach pierwszeństwa. Gdy schodzisz w dół, ustępuj miejsca wchodzącym pod górę, a także zachowuj bezpieczny odstęp od jadących konno.
Jaką wyprawę planujesz? Kierunek Bieszczady, Tatry, Alpy, a może Dolomity? Bez względu na to, czy ruszasz na krótką przechadzkę, czy kilkudniową „wyrypę”, postaraj się nie pozostawić na szlaku żadnego śladu – dla natury, innych turystów i… kolejnych pokoleń. A jeśli potrzebujesz nowej odzieży puchowej albo podczas wyprawy planujesz nocleg pod gołym niebem i szukasz ciepłego śpiwora, zajrzyj na pajaksport.pl.
Źródło zdjęć: pajaksport.pl
